Η Santeria και τα μυστήρια της!

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Mystery τεύχος 102 (αυτό είναι το πρωτότυπο κείμενο)

Όλα ξεκίνησαν το Νοέμβρη του 2013 όταν παραβρέθηκα σε ένα εναλλακτικό φεστιβάλ θεραπειών και δραστηριοτήτων! Εκεί ανάμεσα στα εργαστήρια της yoga, του ταϊλανδέζικου μασάζ, του Tai Chi και των ωμοφαγικών γευμάτων μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω να αφρικάνικα τύμπανα, τα Djembe και τα αφρικανοκουβανέζικα ιερά Bata! Παρότι λάτρεις των ντοκιμαντέρ κι αφού είχα δει πάρα πολλά που σχετίζονται με τον πολιτισμό ιθαγενών από όλα τα μέρη όταν άκουσα τα Bata μου φάνηκαν περίεργα και δεν καταλάβαινα τι άκουγα. Χόρεψα στους ρυθμούς των αφρικάνικων παρόλαυτα και σημείωσα νοερά να πάω σε κάποια από τα εισαγωγικά μαθήματα που πρόσφερε η σχολή! Έτσι και πήγα και με κέρδισαν τα bata, με την πολυπλοκότητα της μελωδίας τους και την πρόκληση τους να μάθω κάτι το οποίο θεωρείται δύσκολο ακόμα και ανάμεσα στους πιο έμπειρους κρουστούς! Τα ομιλούντα τύμπανα της θρησκείας της Santeria λοιπόν, μίλησαν και στην ψυχή μου. Καθώς μάθαινα από τον δάσκαλο πως ο κάθε ρυθμός είναι αφιερωμένος σε μια θεότητα με χαρακτηριστικά που ομοιάζουν το αρχαιοελληνικό πάνθεο, άρχισα να ψάχνω και μόνη μου! Κάτι η παραστατικότητα και μεταδοτικότητα του δασκάλου, κάτι το δικό μου βιογραφικό που είναι γεμάτο με μελέτες θρησκειών από όλο τον κόσμο, δεν ήθελα και πολύ για να μάθω τα βασικά! Έτσι μετά από 3 χρόνια αποφάσισα ότι είναι ένα θέμα που θα ενδιέφερε τους αναγνώστες ενός περιοδικού μυστηρίου!

Θα πάμε στην Κούβα να μάθουμε για την νέο-ανερχόμενη Θρησκεία του Βουντού που υπάρχει εκεί! Μια άκρως θρησκευτικό-μαγικό- φιλοσοφική θρησκεία που έχει τις ρίζες της πολλά χρόνια πριν στην Δυτική Αφρική και τον πολιτισμό των Yoruba! Από εκεί επιβίωσε μέσα από την καταπίεση Ισπανών γαιοκτημόνων και  χάρις το δουλεμπόριο, έφερε στην Αμερική τις τελετές της, τα Ιερά της Τύμπανα, τους μάγους-γιατρούς της. Αρχικά επί κλειστών θηρών λόγο καταδίωξης των μαύρων και λόγο του υπέρτερου συντηρητισμού των αστών, αργότερα όμως ενσωματώθηκε και έπαιξε μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση της Κουβανικής κουλτούρας. Αναγνωρίστηκε επίσημα από το Κουβανικό κράτος αλλά και από άλλες ισπανόφωνες χώρες της Καραϊβικής!

Παρόλαυτα η Santeria ή Lucumi (ή Regla de Ocha , ονομασία που προτιμούν παγκοσμίως, συνδυάζει καθολικισμό και θρησκείες δυτικής Αφρικής) είναι ένα μόνο από τα τέσσερα βασικά παρακλάδια που προέρχονται από τους Yoruba όπως το Candomble στη Βραζιλία, το Xango στα νησιά Τρίνινταντ-Τομπάγκο. Η κουβανική Santeria όμως θεωρείται η πιο πιστή σε ιστορική συνέχεια καθώς και με μεγαλύτερη επιρροή σε άλλες χώρες.

Το έθνος των Yoruba και το ταξίδι τους στην Κούβα

Οι Yoruba, ένα έθνος που αποτελείται από πολλές υπό-φυλές με κοινά γλωσσικά, πολιτιστικά και θρησκευτικά σημεία που σε κάποιο άγνωστο χρονικό διάστημα εμφανίστηκε στη Δυτική Αφρική προερχόμενο από μια ευρύτερη περιοχή που ελέγχονταν πολιτιστικά και διοικητικά από τους αρχαίους Αιγύπτιους. Ο πολιτισμός τους σημαντικότατος ανάμεσα στους υπόλοιπους αφρικανικούς, με πολλές τέχνες, ποίηση και έντονη θρησκευτική ζωή που όμως με τους εγχώριους πολέμους σιγά σιγά βρέθηκε στην παρακμή. Κάπου εκεί ήρθαν οι Ευρωπαίοι που με τα χαράς τους αγόραζαν και τους πουλούσαν στην Καραϊβική και τη Βραζιλία. Η αποκοπή τους από το φυσικό τους περιβάλλον και τη θρησκεία τους ήταν σκληρή παρόλα αυτά δεν το έβαλαν κάτω. Συνέχισαν να έχουν την πίστη τους κρυμμένη βαθιά στην καρδιά, μέχρι ωσότου μπόρεσαν με μεγαλοφυΐα να βαφτίσουν του αφρικάνικους θεούς τους με τα ονόματα των καθολικών αγίων συνδυάζοντας χαρακτηριστικά από τους μεν στους δε και φέρνοντας τη θρησκεία τους για τα καλά μέσα στο χριστιανισμό όπου μέχρι σήμερα επιβιώνει χωρίς κανένα πρόβλημα. Υπάρχουν εκκλησίες για την Παναγία και ταυτόχρονα για την Yemaya (θεότητα της θάλασσας όπως θα δούμε παρακάτω). Στις γιορτές ντύνονται με τις παραδοσιακές φορεσιές τους και τα πολύχρωμα ιερά κολιέ τους χωρίς η εκκλησία να έχει κανέναν πρόβλημα!

Το πάνθεον της Santeria.
Στη θεολογία των Yoruba υπάρχει ένας θεός δημιουργός του σύμπαντος και όλων των πλασμάτων που κατοικούν μέσα του και όλων όσων υπάρχουν! Ανάλογα με την φύση και τη διάσταση του έχει τα ονόματα Olodumáre (Σύμπαν), Olófi (Θεός) ή Olórun (‘Ηλιος). Η καθημερινή του επίκληση θεωρείται ότι δεν έχει κανένα νόημα αφού η υπόσταση σου είναι πέρα από την ανθρώπινη κατανόηση. Για αυτό οι επικλήσεις αναφέρονται στους Orishas (ή Orichas), που είναι οι Θεοί/Θεές-πνεύματα αυτού του κόσμου, σταλμένοι από τον Ύψιστο να πάρουν το ρόλο του προστάτη, αγγελιαφόρου, θεματοφύλακα ή τιμωρού κλπ και αποτελούν το πραγματικό αντικείμενο λατρείας και φόβου των πιστών. Εικάζεται ότι ο αριθμός τους στην Αφρική είναι 600, αλλά με το πέρασμα των αιώνων και το ταξίδι τους στην κούβα επέζησαν λίγο περισσότεροι από 20. Τους βασικότερους θα εξετάσουμε παρακάτω:

Elegguá : Θεός της τύχης, της μοίρας, των δρόμων. Είναι ο αγγελιαφόρος των orishas κι εκείνος που ανοίγει ή κλείνει τις πόρτες για κάθε τι. Σε όλες τις τελετές και τις δραστηριότητες της Santeria μνημονεύεται πάντοτε πρώτος, προκειμένου να «ανοίξει» την είσοδο προς τον κόσμο των θεών, ενώ η επίκληση του ολοκληρώνει απαραιτήτως τα πάσης φύσεως δρώμενα (προκειμένου να «κλείσει» ξανά την είσοδο). Ακόμα, σαν την ίδια την τύχη, είναι ικανός (και στην Αφρική συχνά απεικονίζεται σαν τέτοιος), όντας άλλοτε καλός και γενναιόδωρος, κι άλλοτε εκδικητικός και επικίνδυνος.Ο Elegguá θεωρείται σπουδαίας σημασίας φύλακας και στην Κούβα, το ομοίωμα του (φωτ. δεξιά) τοποθετείται πάντοτε δίπλα στην πόρτα των σπιτιών. Στην καθολική εικονογραφία, αντιστοιχεί στο Βρέφος της Atocha ή στον Άγιο Αντώνιο ή (κάποιες φορές) στο Άγιο Πνεύμα. Τα χρώματα του είναι το κόκκινο και το μαύρο, σύμβολο του το garabato (είδος ραβδιού με γυριστή άκρη), ημέρα του η Δευτέρα και γιορτή του, η 3η Ιουνίου!

Obatalá : O θεός-δημιουργός του ανθρώπου και πρεσβύτερος όλων των orishas, που σχετίζεται με τη γαλήνη, την ειρήνη και την σοφία. Σε κάποιες υποστάσεις του (“caminos” – «δρόμους») παρουσιάζεται ως άνδρας και σε κάποιες άλλες, ως γυναίκα. Σε κάθε περίπτωση, είναι μια νηφάλια και αγαθοποιός θεότητα, που ωστόσο απαιτεί ιδιαίτερο σεβασμό και σοβαρότητα από τους πιστούς του. Στην καθολική εικονογραφία, αντιστοιχεί στον Ιησού Χριστό ή στην Παρθένο της Θείας Χάριτος (Virgen De Las Mercedes). To χρώμα του είναι το λευκό, ημέρα του η Πέμπτη και γιορτή του, η 24η Σεπτεμβρίου.



Oggún : Θεός του μετάλλου, των εργαλείων και των βουνών. Ιδιαίτερα σημαντική θεότητα ως σήμερα σε περιοχές της Νιγηρίας (κυρίως στην Ilesha, απ΄ όπου η λατρεία του φαίνεται να προέρχεται), στην Κούβα συγκαταλέγεται στους «πολεμιστές orishas» και θεωρείται σκληρός, βίαιος, πρωτόγονος, αλλά ισχυρός και σημαντικός προστάτης. Είναι ο πάτρωνας των σιδεράδων, των κλειδαράδων κι όσων, γενικά, δουλεύουν με το μέταλλο. Στην καθολική εικονογραφία, αντιστοιχεί στον Άγιο Πέτρο ή στον Ιωάννη τον Βαπτιστή ή στον Αρχάγγελο Μιχαήλ. Χρώματα του είναι το πράσινο και το μαύρο, σύμβολα του το σφυρί και η μαχαίρα (machete), ημέρα του η Τρίτη και γιορτή του, η 29η Σεπτεμβρίου.

Ochosi : Άλλος ένας από τους «πολεμιστές orishas», είναι ο θεός του κυνηγιού, αλλά και της δικαιοσύνης, των φυλακών και των νόμων. Είναι ένας «χρήσιμος» θεός και η λατρεία του έχει επιβιώσει λόγω της αναπροσαρμογής των ιδιοτήτων του στο κουβανέζικο περιβάλλον, όπου το κυνήγι έδωσε σταδιακά την θέση του στις πάσης φύσεως δικαστικές κι αστυνομικές περιπέτειες (κατά τα φαινόμενα, στην Αφρική υπήρξε μια ήσσονος σημασίας τοπική κυνηγετική θεότητα). Στην καθολική εικονογραφία, αντιστοιχεί στον Αγιο Norberto. Χρώμα του το βιολετί το μπλε και το πράσινο, σύμβολα του το τόξο και το βέλος, ημέρα του η Τρίτη (καθώς συντροφεύει πάντα τον Oggún) και γιορτή του, η 6η Ιουνίου.

Orúla (ή Orúnmila) : Κομβικής σημασίας θεότητα στην Αφρική, έχει κρατήσει μεγάλο μέρος από την αίγλη του και στην Κούβα. Είναι ο θεός της μαντικής κι ο συμβουλάτορας όλων, όντας ο ιδιοκτήτης κι αποκλειστικός χρήστης του μαντείου του Ifá, στο οποίο καταφεύγουν εξ ίσου θνητοί και orishas. Υφίστανται μυριάδες μύθοι κι ιστορίες γύρω από τη δράση του, που όλες ανεξαιρέτως αποσκοπούν στο να παραδειγματίσουν και να διδάξουν τους κατοίκους αυτού του κόσμου. Οι ιερείς του (babalaos) είναι οι ανώτεροι στην ιεραρχία της Santeria. Στην καθολική εικονογραφία, αντιστοιχεί στον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης. Χρώματα του, το κίτρινο και το πράσινο, σύμβολο του ο «μαντικός πίνακας του Ifá» (φωτ. αριστερά) και γιορτή του, η 4η Οκτωβρίου. Δεν έχει συγκεκριμένη ημέρα της εβδομάδας.

Yemayá : Θεά της θάλασσας και της μητρότητας. Στη Νιγηρία, είναι θεότητα ποταμού, αλλά καθώς στην Κούβα δεν υπάρχουν μεγάλα ποτάμια, η λατρεία της σχετίσθηκε με τη θάλασσα. Είναι αντικείμενο μεγάλου σεβασμού στη Santeria και νοείται πώς προστατεύει τόσο τις μητέρες, όσο και τους ναυτικούς, ενώ ο χαρακτήρας της είναι αυστηρός αλλά δίκαιος. Στην καθολική εικονογραφία (της Κούβας συγκεκριμένα) αντιστοιχεί στην Παναγία της Regla (κωμόπολης που σήμερα εφάπτεται στην Αβάνα). Χρώματα της, το γαλάζιο και το διάφανο του κρυστάλλου, σύμβολο της το ψάρι, η βάρκα και τα δίχτυα, ημέρα της η Τετάρτη και γιορτή της (σημαντική στην Κούβα), η 6η και η 7η Σεπτεμβρίου.

Ochún : H «Μαύρη Αφροδίτη» της Santeria, είναι η θεά του έρωτα, του αισθησιασμού, της γυναικείας σεξουαλικότητας, αλλά και του χρυσού, των χρημάτων, των γλυκών κι εν γένει, των ηδονών της ζωής. Είναι, ακόμη, προστάτιδα των λιμνών και των γλυκών νερών, καθώς η αφετηρία της λατρείας της στην Αφρική εστιάζεται στον ομώνυμο ποταμό, κοντά στην Ilesha. Είναι μια άκρως καπριτζόζα θεά, κοκέτα, δύστροπη, άλλοτε ολοκληρωτικά δοσμένη κι άλλοτε εντελώς καταστροφική (σαν τον έρωτα), παραμένει δημοφιλέστατη στην Κούβα και θεωρείται πώς συντροφεύει πάντοτε την (πρεσβύτερη και σοφότερη) Yemayá, συμπληρώνοντας την γυναικεία υπόσταση (μητέρα-γυναίκαα). Στην καθολική εικονογραφία, αντιστοιχεί στην Παναγία της Ευσπλαχνίας του Χαλκού (Virgen De La Caridad Del Cobre). Χρώμα της, το κίτρινο, σύμβολο της ο καθρέφτης και η βεντάλια, ημέρα της το Σάββατο και γιορτή της, η 8η Σεπτεμβρίου.

Changó : Ίσως ο δημοφιλέστερος θεός της Santeria σε ότι αφορά την κουβανική κοινή γνώμη, ο Changó είναι η πιο «ανθρωπόμορφη» θεότητα της Santeria, ίσως γιατί σύμφωνα με τον θρύλο (που μάλλον είναι ιστορική αλήθεια) υπήρξε θνητός, ο οποίος στη συνέχεια θεοποιήθηκε. Είναι ο orisha της φωτιάς, του κεραυνού, του χορού, της μουσικής και των τυμπάνων Bata (ιερά τύμπανα της Santeria με τα οποία πραγματοποιούνται οι τελετές), μονίμως θερμόαιμος, θερμοκέφαλος, καβγατζής, γυναικάς και επιπλέον, ο θεός-αρμόδιος επί της ανδρικής ρώμης και της αρρενωπότητας. Στην καθολική εικονογραφία, αντιστοιχεί στην Αγία Βαρβάρα (λόγω σχέσης του πυροβολικού με την φωτιά και τον κεραυνό, αλλά και λόγω ταύτισης των χρωμάτων). Χρώμα του, το κόκκινο και το λευκό, σύμβολο του το τσεκούρι και το τύμπανο, ημέρα του η Τετάρτη και γιορτή του, η 4η Δεκεμβρίου.

Oyá : Ακόμα μια ποταμίσια θεότητα στην Αφρική, πήρε στην Κούβα τις ιδιότητες της θεάς της θύελλας, των ανέμων και της βροχής, ενώ ένας «δρόμος» της σχετίζεται και με τον κόσμο των νεκρών (φύλακας του νεκροταφείου). Είναι δύστροπη, βίαια, η κατ΄ εξοχήν «αμαζόνα» του κόσμου των orishas, συντροφεύει στους πολέμους τον Changó, με τον οποίο αποτελούν κανονικό ζευγάρι (ο κεραυνός και η θύελλα). Στην καθολική εικονογραφία, αντιστοιχεί στην Παρθένο των Κεριών ή στην Αγία Τερέζα. Χρώμα της το μπορντό, σύμβολα της το ξίφος, το iruke (ουρά αλόγου) και η μάσκα, ημέρα της η Παρασκευή και γιορτή της, η 2η Φεβρουαρίου.

Babalú Ayé : Ένας από τους πιο ξακουστούς θεούς ολόκληρης της Δυτικής Αφρικής (με διάφορα ονόματα, ανάλογα με την περιοχή), πιστεύεται πώς πέρασε στη θρησκεία των Yoruba ερχόμενος από τη γειτονική Δαχομέη, όπου είναι γνωστός με τα ονόματα Chákpana, Asojano, Asoyí και Aluá κι αποτελεί τη σημαντικότερη θεότητα του εθνικού γκρουπ Ewe-Fon (καθώς και των Arará, απογόνων τους στην Κούβα). Είναι ο θεός των φοβερών ασθενειών και των επιδημιών (κυρίως της ευλογιάς και της λέπρας) και στην Αφρική προκαλεί τρόμο, στην Κούβα όμως, προφανώς λόγω σχετικής έλλειψης μεγάλων λοιμών, πήρε τα χαρακτηριστικά του «θαυματουργού θεραπευτή», ικανού για τα πιο απίστευτα θαύματα και γιατρειές. Παρουσιάζεται με τη μορφή του κουτσού, ρακένδυτου γέρου, που στηρίζεται σε πατερίτσες και ακολουθείται πάντα από δύο σκυλιά (εμφανής η επιρροή της καθολικής εικόνας του Αγίου Λάζαρου, με τον οποίο σχετίζεται), η «στολή» του στη Santeria όμως έχει και την (αφρικάνικη) βερσιόν του ενδύματος από τσουβάλι και της φούστας από ξερά χόρτα. Την 17η Δεκεμβρίου, γιορτή του Αγίου Λάζαρου, δεκάδες χιλιάδες Κουβανών ξεκινούν προσκηνυματική πορεία ως το Rincon, έξω από την Αβάνα, όπου εδρεύει ο ιερός τόπος του αγίου – orisha, αποζητώντας προστασία και θαυματουργή παρέμβαση του σε θέματα υγείας. Χρώμα του είναι το μωβ, ημέρα του η Τετάρτη και σύμβολο του το ajá (μικρή σκούπα από κλαριά, που καθαρίζει τις «κακές επιρροές») (φωτ. δεξιά).

Osáin: Μυστηριώδης και απαραίτητος σε κάθε τελετουργία της Santeria, ο Osáin είναι θεός της Φύσης, τρόπον τινά η ίδια η Φύση προσωποποιημένη, όντας ο κύριος και ιδιοκτήτης όλων των φυτών που εμπλέκονται στην άκρως πολύπλοκη «μαγική βοτανολογία» της θρησκείας. Εικονογραφείται παράδοξα : με ένα χέρι, ένα πόδι, ένα μάτι, ένα τεράστιο αυτί που δεν ακούει τίποτα κι ένα μικροσκοπικό, που ακούει τα πάντα, ο Osáin είναι μάγος και θεραπευτής (σαν την Φύση) και χωρίς την παρουσία του καμία τελετή δεν είναι δυνατή. Έχει το δικό του ιερατείο εξειδικευμένων santeros, που λέγονται osainistas. Αντιστοιχεί στον καθολικό Αγιο Συλβέστρο (αν κι αυτή η σχέση έχει περιπέσει μάλλον σε αχρηστία), χρώμα του είναι το πράσινο, σύμβολο του το κολοκύθι (που μέσα κρύβει τα μαγικά του) και ημέρα του η Παρασκευή.

Οlókun : Orisha του ωκεανού και της ανοιχτής θάλασσας, που παριστάνεται άλλοτε με ανδρική και άλλοτε με γυναικεία μορφή (συχνά δε, ως γοργόνα). Στη Νιγηρία είναι θεότητα της θάλασσας, στην Κούβα όμως, που αυτό τον ρόλο πήρε η Yemayá, ο/η Οlókun έμεινε να διαφεντεύει τα μεγάλα βάθη και το απέραντο του ωκεανού, δηλαδή την πιο απρόβλεπτη κι επικίνδυνη θαλάσσια διάσταση. Γι΄αυτό, στην Κούβα είναι από τους πιο επίφοβους orishas και μεγάλο μέρος των τελετών προς τιμήν του έχει πλέον χαθεί, αφού οι santeros φοβούνταν (ακόμα και σήμερα) πώς η άμεση επικοινωνία μαζί του θα σήμαινε τον θάνατο τους. Τα ιερά του αντικείμενα, πάντως, θεωρούνται ισχυρή προστασία και παραδίδονται μέσα σε ένα μεγάλο βάζο ή κιούπι γεμάτο νερό (φωτ. αριστερά), μετά από ειδική τελετή-μύηση. Ανήκει κυρίως στην δικαιοδοσία των babalaos. Χρώματα του, το μπλε και το μαύρο και σύμβολα του, τα κοχύλια, η μορφή της γοργόνας και το τιμόνι του πλοίου.

Oddudúa (ή Oddúa) : Άλλο ένα πιθανώς ιστορικό πρόσωπο, ο Oddudúa παρουσιάζεται σε πολλούς μύθους της Νιγηρίας ως ο γενάρχης των Yoruba ή ο πρώτος άνθρωπος στη Γή, ενώ μοιάζει πολύ πιθανότερο να υπήρξε ο πρώτος βασιλιάς της ιστορικής, ιερής πόλης Ifé. Πάντως, στη Santeria αποτελεί άλλη μία ανδρόγυνη θεότητα, που εμφανίζεται και με τα δύο φύλα, αναλόγως της ιστορίας. Ο πιο κοινός, μύθος τον/την θέλει να τοποθετεί το κεφάλι στο σώμα του ανθρώπου, ολοκληρώνοντας τη δημιουργία που είχε ξεκινήσει ο Obatalá, ο οποίος μέθυσε κι αποκοιμήθηκε! Είναι μια θεότητα απόμακρη από τον εδώ κόσμο, σχετίζεται με τη σοφία, αλλά και τη μοναξιά και τον θάνατο, κι είναι ένας από τους orishas που παραδοσιακά «ανήκουν» στην δικαιοδοσία των babalaos. Το χρώμα του είναι το λευκό και δεν αντιστοιχεί σε κάποιον καθολικό άγιο.

Ósun : Ένας παράξενος orisha, στην πραγματικότητα είναι ένας «προσωπικός» θεός, καθώς θεωρείται ο «προστάτης του κεφαλιού» του ιδιοκτήτη του, ένα είδος φύλακα-αγγέλου που προφυλάσσει και προειδοποιεί για επερχόμενες συμφορές και κινδύνους. Δεν λατρεύεται ευθέως, αλλά το σύμβολο του (ένας μεταλλικός κόκορας πάνω σε μια βάση – το αρχέτυπο του ακοίμητου φρουρού) παραδίδεται στον πιστό μαζί με τα σύνεργα των «πολεμιστών orishas» (guerreros), κατά την ομώνυμη μύηση.

Οι θεότητες που συμπληρώνουν το σύνολο αυτών που λατρεύονται στην Κούβα είναι : Oricha Oko (θεός της γεωργίας και της τροφής), Yewá (θεά του κοιμητηρίου), Aggayú Solá (γίγαντας-θεός των σεισμών και των ηφαιστείων), Obbá (θεά των λιμνών, αλλά και μια απο τις τρείς θεότητες του κοιμητηρίου), Ínle (θεός – γιατρός, κύριος των ποταμιών και των ιχθύων), Los Ibeyis (δίδυμες παιδόμορφες θεότητες που προστατεύουν τα παιδιά), Obaloke (θεός των βουνών), Dada (ανδρόγυνη θεότητα που σχετίζεται με τα νεογέννητα βρέφη), Oggué (θεός των κερασφόρων ζώων και των κοπαδιών), Naná Burukú (οφιοειδής θεά των βάλτων) και Iroko (το πνεύμα του ομώνυμου ιερού δέντρου).

Εκτός των συγκεκριμένων ιδιοτήτων και αρμοδιοτήτων, οι orisha διαθέτουν πολλά μεταφυσικά περιουσιακά στοιχεία : Αποκλειστικά "δικά" τους ζώα, φυτά, μέταλλα, ρούχα , φαγητά και νούμερα, που οι πιστοί ευλαβικά τους αποδίδουν με τη δέουσα προσοχή προς αποφυγή λανθασμένων συνδυασμών, ενώ ως πλέον ιερά αντικείμενα θεωρούνται οι λίθοι (otán), που "φυλάσσουν" τη θεϊκή ενέργεια των orishas κι αποτελούν ταμπού, καθώς ουδείς μη μυημένος δύναται να αγγίξει ή έστω να κοιτάξει. Κατά τα άλλα, ο ανθρωπομορφισμός των orishas θυμίζει έντονα το αρχαιοελληνικό πάνθεο. Υφίστανται απειράριθμοι μύθοι γύρω απ΄τους καβγάδες, τα καπρίτσια, τους έρωτες και τους ηρωισμούς τους, ενώ ο κάθε orisha διαθέτει πολύ συγκεκριμένη προσωπικότητα , ψυχοσύνθεση, γούστα, προσόντα αλλά και κουσούρια, με τα οποία οφείλει να τα βγάλει πέρα και, ενίοτε, να τα εκμεταλλευτεί προς όφελος του ο ενδιαφερόμενος πιστός.

Σύμφωνα με την κοσμογονία της Santeria, η προέλευση των orisha είναι ποικίλη : Κάποιοι δημιουργήθηκαν απ΄ευθείας από τον Ύψιστο, άλλοι γεννήθηκαν απ΄τον πρεσβύτερο orisha (Obatalá), κάποιοι άλλοι έχουν τη ρίζα τους σε φυσικά στοιχεία της Αφρικής (ποτάμια, βουνά κ.λ.π.), ορισμένοι αποτελούν καρπούς θεϊκών ερώτων και τέλος, μερικοί φαίνεται πώς υπήρξαν ιστορικά πρόσωπα που συν τω χρόνο θεοποιήθηκαν, όπως ο Oddudúa, ημι-μυθικός ιδρυτής του βασιλείου των Yoruba και ίσως πρώτος ηγεμόνας του, καθώς κι ο Changó, που σχεδόν σίγουρα ήταν ο τέταρτος βασιλιάς της πόλης-κράτους Oyó. Έχει ενδιαφέρον, πάντως, να σημειώσουμε πώς οι orisha στην Κούβα δεν αναφέρονται με τη λέξη "θεοί" (dioses ) ή, έστω, "θεότητες" (deidades ), αλλά συνηθέστερα με τον χριστιανικό όρο "άγιοι" ( santos ) , εξού και το όνομα της θρησκείας (Santeria , ήτοι "η λατρεία των αγίων " ). Σε χρήση, πάντως, βρίσκεται και ο όρος “Regla de Ocha”, σε ενα ισπανό-αφρικανικό γλωσσικό χαρμάνι, που μεταφράζεται ως «ο νόμος των θεών», καθώς και το σκέτο “Ocha” (θεία δύναμη, θεότητα), που συμπληρώνουν τα ονόματα με τα οποία είναι γνωστή η θρησκεία στην Κούβα.

Αν οι Orisha, ωστόσο, αποτελούν το κέντρο της προσοχής των πιστών, η κινητήριος και ζωογόνος δύναμη των πάντων , σύμφωνα με την κατά Santeria κοσμοθεωρία, είναι το λεγόμενο "Aché". Και "Aché" εστί η άυλη κοσμική ενέργεια που ενυπάρχει διάχυτη όχι μόνο στο σύμπαν και στη φύση, αλλά και σε καθένα ξεχωριστά απ΄τα δημιουργήματα της : τα ζώα, τα φυτά, οι πέτρες, το χώμα , ο άνεμος , ο κεραυνός , το νερό , τα άστρα κι οι άνθρωποι, άπαντες διαθέτουν το δικό τους "Aché", δηλαδή μια ρανίδα απ΄την ακατανόητη και ζωοποιό δύναμη του Δημιουργού. Ωστόσο, το "Aché" δεν είναι μια έννοια στατική - αλλάζει μορφές και φορείς, ενισχύει κι αποδυναμώνει, μπορεί ακόμα και ν΄ ανατρέψει τον ρου των γεγονότων εφ΄όσον διαχειριστεί καταλλήλως και γι΄αυτό, φροντίζουν οι santeros  μέσα απ΄την επικοινωνία τους με τους Orisha ( όντα φτιαγμένα από καθαρό "Aché" ) να κρατούν ανοιχτά τα κανάλια ροής της υπέρτατης δύναμης από τον υπερφυσικό κόσμο προς τον φυσικό. Και στην αέναη προσπάθεια βελτίωσης αυτής της δούναι και λαβείν σχέσης , καθοριστικό ρόλο παίζουν οι μυήσεις .

Η μύηση!

Το τελετουργικό της μύησης στη Santeria είναι μακρύ και απαιτητικό εφόσον θεωρείται ότι συμβολικά πεθαίνουν και ξαναγεννιούνται! Κατά τον πρώτο χρόνο που ονομάζεται iyaboraje (προφέρετε ya-woh-RA-hay) οι καινούργιοι μυημένοι άντρες και γυναίκες ονομάζονται iyabo (αρχάριος). Οι μυημένοι βιώνουν κάποιους περιορισμούς και απαγορεύσεις στη συμπεριφορά, το φαγητό, την επαφή τους με τους ανθρώπους και πολλά άλλα σημεία της καθημερινής τους ζωής! Ο χρόνος αυτός είναι για καθαρισμό και αναζωογόνηση!

Αυτοί που δεν μπορούν να  έχουν επικοινωνία με τον έξω κόσμο πρέπει να προσέξουν να αποφύγουν καταστάσεις που μπορεί να αποβούν επικίνδυνες ή ενοχλητικές, αφού όντας νέοι στη θρησκεία είναι ευάλωτοι! Όταν οι θρησκευτικοί περιορισμοί συγκρούονται με τη δουλειά ή το σχολικές υποχρεώσεις, ο godmother ή godfather (είναι αυτός ή αυτή που έχει μυήσει τον iyabo) τους βοηθά να αναπτύξουν μια συμβιβαστική θέση που να επιτρέπει στους μυημένους να λειτουργούν στον «αληθινό κόσμο», ενώ εξακολουθούν όσο το δυνατό περισσότερο στις απαιτήσεις της θρησκείας. Η Santeria πάνω από όλα είναι μια πρακτική θρησκεία, και οι Orichas (οι Θεοί και θεές) δεν θέλουν κάποιον να χάσει τη δουλειά του ή να παρατήσει το σχολείο λόγο θρησκευτικών κανόνων!

Οι περισσότεροι μυημένοι είναι αμέσως αναγνωρίσιμοι επειδή είναι ντυμένοι στα λευκά από το κεφάλι έως τα πόδια με κασκόλ ή καπέλο! Φοράνε κολιέ από χάντρες που ονομάζονται elekes(είναι κελύφη κοχυλιών),και όταν είναι έξω στο δρόμο μπορεί να συνοδεύονται από τον godparent ή γηραιό της θρησκείας τους, σαν να ήταν μικρά παιδιά βγαίνοντας με έναν ενήλικα. Το λευκό αντιπροσωπεύει καθαρότητα, γαλήνη μυαλού  πνευματική διαύγεια και την προστατευτική συμπεριφορά τον άλλων Santeros/as απέναντι στους νέο-μυημένους αντανακλά το πιστεύω ότι είναι ο γαμπρός ή η νύφη των Orichas και πρέπει να αντιμετωπίζονται με μεγάλη φροντίδα. Οι νέο-μυημένοι αναμένεται να ενεργούν με ευπρέπεια όλες τις ώρες και να σέβονται τις απαγορεύσεις και τα taboo που είναι μέρος του iyaboraje.

Κάποιες απαγορεύσεις είναι γενικές, όπως το να φορούν λευκά ρούχα, να αποφεύγουν το μακιγιάζ, τα αρώματα, τα κοσμήματα, εκτός από τα ιερά κολιέ και βραχιόλια που τους έχουν δοθεί κατά τη διάρκεια της μύησης. Για τους τρείς πρώτους μήνες μετά τη μύηση οι απαγορεύσεις είναι πολύ αυστηρές! Για παράδειγμα ο νέο-μυημένος δεν μπορεί να κάτσει σε τραπέζι να φάει αλλά αντί αυτού να καθίσει σε μια ψάθα στο πάτωμα. Επίσης πρέπει να τρώνε με κουτάλι και να μην χρησιμοποιούν μαχαίρι ή πιρούνι γιατί είναι ακόμα «μωρά» στη θρησκεία. Έχουν ένα λευκό πιάτο και λευκή κούπα για δική τους μόνο χρήση κάθε φορά που θα φάνε ή θα πιούν. Δεν μπορούν να κοιτάξουν στον καθρέφτη ή να φωτογραφηθούν. Δεν μπορούν να πιούν αλκοόλ. Δεν μπορούν να βγουν έξω τη νύχτα μέσα σε μεγάλο πλήθος, οπότε δεν μπορούν να κολυμπήσουν στη θάλασσα ή να μείνουν στον ήλιο το μεσημέρι. Χρειάζονται να κρατούν το κεφάλι τους καλυμμένο όλες τις ώρες και να αποφεύγουν να κάνουν χειραψίες ή να δέχονται οτιδήποτε τους δίνει ένα άτομο από το χέρι του. Γενικά πρέπει να αποφεύγουν να τους ακουμπήσουν εκτός από τα κοντινά μέλη της οικογενείας ή τον godparent. Το σκεπτικό πίσω από αυτές τις απαγορεύσεις είναι ότι οι νέο-μυημένοι είναι πολύ ευαίσθητοι στις δονήσεις των άλλων ανθρώπων και πρέπει να αποφεύγουν καταστάσεις οποιασδήποτε μορφής πνευματικής μόλυνσης που μπορεί να συμβεί. Την ίδια στιγμή πρέπει να αποφεύγουν καταστάσεις όπου το κεφάλι τους μπορεί να καταστεί σωματικός ή συναισθηματικός υπερθερμασμένο (όπως απευθείας φώς ή πολυπληθής μάζωξη με ποτά), γιατί το κεφάλι τους ανήκει στους Orichas και χρειάζεται να μείνει ψύχραιμο για να μπορούν οι Θεοί να δώσουν τις ευκολίες τους στη ζωή του μυημένου. Αφού περάσουν οι τρείς μήνες κάποιες απαγορεύσεις παύουν να ισχύουν, αλλά άλλες παραμένουν μέχρι να περάσει όλο το έτος, και υπάρχουν και κάποιες που υποβάλλονται για όλη τη ζωή!

Η Santeria σήμερα!

Παρότι επίσημα είναι δύσκολο να ξέρουμε πιστεύεται ότι μεταξύ 75 και 100 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο εξασκούν τη Santeria σήμερα. Είναι μια από τις πιο γρήγορα προς ανάπτυξη θρησκείες στις περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών και ιδικά στις πόλεις όπου υπάρχει μεγάλος αριθμός αφρικανό-αμερικανών  και Λατίνων πληθυσμών. Στην Κούβα οι στατιστικές δείχνουν ότι το 80% του πληθυσμού έχει έρθει σε επαφή με τη Santeria. Παγκοσμίως άνθρωποι από όλες τις εθνικότητες, κοινωνικό-οικονομικά στρώματα και εκπαιδευτικά επίπεδα, εξασκούν την Lucumi. Κρατάει περήφανα τις Αφρικανό-κουβανικές ρίζες της, αλλά δεν περιορίζεται πια στους ανθρώπους με καταγωγή τη Λατινική Αμερική ή την Αφρική.

                                                                              Αγγελικός Δράκος

Πηγές: http://www.latinmusic.gr/content.php?id=34

http://www.aboutsanteria.com/what-is-santeria.html

http://santeriachurch.org/

http://www.pangeawmc.org/activities/afrokouvanezika-krousta-bata/

10 πράγματα που αξίζει να θυμάστε όταν όλα πάνε άσχημα!

Ευτυχία είναι η ικανότητα να ζεις μια ζωή άνεσης και αφθονίας! Πιστεύετε ότι αυτό δεν είναι δυνατόν? Είναι! Αλλά το περίεργο με τη ζωή την ίδια είναι ότι δεν θέλουν όλοι να είναι ευτυχισμένοι! Γιατί? Γιατί φοβούνται τι θα κάνουν άπαξ και είναι ευτυχισμένοι, φοβούνται ότι η ζωή θα είναι βαρετή και πολλά άλλα. Όμως αυτό που δεν ξέρουν είναι ότι ευτυχία δε σημαίνει ότι η τέλεια ζωή που θα έχουμε φτιάξει δεν θα περιέχει και τις μικρές τις δυσκολίες και συγκρούσεις! Η διαφορά είναι ότι σε μια ευτυχισμένη ζωή κάθε σύγκρουση και δυσκολία είναι και μια ευκαιρία για να δούμε τις παραπάνω δυνατότητές μας, του πως ν’ αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις με ψυχραιμία και με τη μέγιστη αποδοτικότητα. Οι συγκρούσεις είναι βασικές για να κινούν τα πράγματα και να μας δίνουν κίνητρα να ψάξουμε παραπάνω. Οι δυσκολίες είναι αποτέλεσμα του τι έχουμε αφήσει σαν δόνηση στο Σύμπαν, για παράδειγμα, αν σκέφτεστε συνέχεια ότι δεν έχετε λεφτά, αυτό και θα μαγνητίζετε σαν εμπειρία. Μια άλλη οπτική είναι ότι οι εμπειρίες που έχετε, είναι αποτέλεσμα του ότι έχετε θέσει ως στόχο να αναπτυχθείτε πνευματικά, έτσι η δόνηση που περνάτε στο Σύμπαν έλκει εμπειρίες-μαθήματα που αν τα κατανοήσετε θα ανέλθετε σε μεγαλύτερη δόνηση, ενέργεια, δύναμη κλπ. Έχετε στο νου σας ότι όσο άσχημη και να είναι μια κατάσταση δεν παύει να είναι κάτι που είστε ικανοί να το περάσετε, γιατί το Σύμπαν δεν θα σας έστελνε ποτέ κάτι που δεν μπορείτε να αντέξετε!

Θα σας δώσω μερικές συμβουλές από προσωπικές μου εμπειρίες που μπορείτε να έχετε στο νου σας όταν όλα πάνε πολύ άσχημα στη ζωή σας.

1.  Πάντα προσέχετε τις σκέψεις σας!

Πρώτα από όλα να θυμάστε ότι δεν είστε οι σκέψεις σας! Ναι καλά διαβάσατε!  Οι σκέψεις είναι προϊόν του Νου και από αυτές, όσες προσπαθούν να μας αποτρέψουν ή αποθαρρύνουν από κάτι είναι προϊόντα του Εγώ μας! Το Εγώ είναι ένας μηχανισμός του υποσυνειδήτου που μας προστατεύει από φυσικό και συναισθηματικό πόνο! Μόνο που πολλές φορές το κάνει σε υπερβολικό βαθμό και το αφήσουμε μας παρασέρνει σε σκέψεις που όχι μόνο μας πάνε πίσω αλλά καταλήγουμε να πληγώνουμε τον Εαυτό μας! Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το Εγώ προσπαθεί να μας προστατεύσει τελικά από κάθε τι που περιέχει συναισθήματα, τα οποία μας βοηθούν να κατανοήσουμε ότι μας συμβαίνει προκειμένου να πάρουμε το κατάλληλο μάθημα και να προχωρήσουμε παρακάτω. Το Εγώ το φοβάται αυτό και πιστεύει ότι μπορεί να μας προστατεύσει από αυτές τις άσχημες καταστάσεις. Το μόνο πράγμα που καταφέρνει όμως είναι να μας προκαλεί εμπειρίες που δεν ξέρουμε γιατί μας ήρθαν και από πού και πρέπει να τις ξαναπεράσουμε ξανά και ξανά. Για αυτό όταν έχετε σκέψεις όπως «είμαι άσχημος/η» ή «είμαι κακός άνθρωπος και δεν αξίζω την αγάπη» και πολλές άλλες οι οποίες οι περισσότεροι αφηνόμαστε να μας πάρουν τον έλεγχο, προσπαθήστε να μην τις πιστεύετε. Είναι απλά ένας μηχανισμός αντίδρασης της υποσυνείδητης μνήμης που έχει κρατήσει ότι έχετε περάσει και σας προκάλεσε πόνο, και ενεργοποιεί το Εγώ για να κάνει τη δουλειά που νομίζει ότι πρέπει να κάνει. Αλλά μπορείτε να βγείτε από αυτόν τον συνεχόμενο κύκλο μην αφήνοντας αυτές τις σκέψεις να μπαίνουν στη ζωή σας. Όσο δεν τους δίνετε σημασία, αυτές θα φθίνουν και στο τέλος θα είναι τόσο ανίσχυρες που δεν θα σας επηρεάζουν πια. 

2. Πάντα ελέγχετε τα συναισθήματά σας!

Είναι μια πολύ καλή άσκηση να προσπαθείτε πάντα να αναγνωρίσετε τι νοιώθετε κατά τη διάρκεια της ημέρας σας. Ότι κι αν κάνετε σταματήστε ένα λεπτό και ρωτήστε τον εαυτό σας «τι νοιώθω αυτή τη στιγμή?» ή «γιατί νοιώθω έτσι για αυτή την κατάσταση?» Προσπαθήστε να βάλετε ένα όνομα στο συναίσθημά σας ή περιγράψτε το όσο καλύτερα μπορείτε. Υπάρχουν και χάρτες συναισθημάτων στο διαδίκτυο όπου μπορούν να σας βοηθήσουν αρχικά να αντιληφθείτε τα συναισθήματά σας. Και ναι μην ντρέπεστε για αυτό, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που δεν μπορούν να ονομάσουν τι νοιώθουν εξαιτίας της διαδικασίας που εξηγήσαμε παραπάνω με το Εγώ. Αυτή η άσκηση θα σας βοηθήσει να γειώσετε την ενέργεια του πανικού και να νοιώσετε τα πόδια σας να πατάνε ξανά σταθερά στο έδαφος. Αυτό με τον καιρό θα αρχίσει να αυτοματοποιείται μέσα σας και κάθε φορά που βρίσκεστε σε κατάσταση πανικού θα αρχίζει στο μυαλό η διαδικασία να ψάχνει να ονομάσει το τι γίνεται. Μόλις το ονομάσει αυτό το συναίσθημα παύει να έχει τον έλεγχο πάνω σας κι έτσι μπορείτε να χαλαρώσετε σταδιακά και να σκεφτείτε καθαρά πως θα προχωρήσετε παρακάτω. 

3.            Έχετε έναν καλό φίλο ή αγαπημένο πρόσωπο πάντα κοντά σας!

Ξέρω ότι κάποιοι από εσάς θα μου πείτε ότι είστε ο τύπος του μοναχικού ανθρώπου. Κάποιοι από εσάς όμως σίγουρα σκέφτεστε ότι δεν αξίζετε την προσοχή των ανθρώπων και την αγάπη κάποιου. Θυμηθείτε, δεν είστε αυτές οι σκέψεις. Ο Αληθινός Εαυτός εντός είναι ένα πλάσμα που δίνει και παίρνει αγάπη χωρίς όρους. Αυτό που σας λέει ότι δεν τα αξίζετε είναι μόνο το Εγώ, γιατί έχετε πληγωθεί στο παρελθόν κι έτσι τώρα σας λέει προστατευτείτε, θα είστε καλύτερα χωρίς ανθρώπους γύρω σας. Αλλά σας λέει ψέματα για να σας προστατέψει. Μελλοντικά λοιπόν συνεχίζοντας να πιστεύετε το Εγώ σας και να διώχνετε ανθρώπους από δίπλα σας, γίνεται ο χαρακτήρας σας. Όμως τελικά, αν διώξετε τα ψέματα του Εγώ, τον πόνο και τον φόβο, είστε πραγματικά αυτός ο μοναχικός τύπος? Αν όχι αφήστε κάποια άτομα να βρίσκονται στη ζωή σας γιατί σε περιπτώσεις που όλα καταρρέουν αυτοί οι αγαπημένοι άνθρωποι θα είναι εκεί και μαζί θα ξεπεράσετε τις δυσκολίες, μοιραζόμενοι απλά και μόνο ότι περνάτε. 

4. Ότι κι αν συμβαίνει θυμηθείτε «μόνο αυτοί που θέλουν να χαθούν στο τέλος χάνονται»

Συνήθως όταν όλα πάνε στραβά στη ζωή μας έχουμε το φόβο ότι θα μας καταπιεί η Γη ή ότι θα καταλήξουμε στο πεζοδρόμιο. Ένας σοφός κάποτε μου είπε ότι αν δεν το θέλεις εσύ πραγματικά, δεν χάνεσαι, κάπως κάπου θα υπάρχει για εσένα κάτι να κάνεις και στο τέλος θα το βρεις. Αν θέλετε λοιπόν πραγματικά να μην χαθείτε ψάξτε να βρείτε τι είναι αυτό που σας παρακινεί πραγματικά, τι είναι αυτό που αγαπάτε και θέλετε να κάνετε κι αν δεν μπορείτε τώρα να το κάνετε κάντε κάτι παραπλήσιο. Αλλά μην εγκαταλείπετε ποτέ το όνειρό σας και τους στόχους σας. Γιατί όσος καιρός και να περάσει αυτό που θέλετε θα το έχετε. 

5. Τα πάντα έχουν ένα νόημα!

Ακόμα κι αν δεν πιστεύετε σε αυτό, και είστε από εκείνους που πιστεύουν σε ένα υλιστικό σύμπαν, σκεφτείτε: Πως σε αυτό το τέλεια καλοκαρδισμένο σύμπαν θα μπορούσε να υπάρχει το τυχαίο? Δεν μπορεί! Η λέξη «τυχαίο» περιγράφει το ότι δεν γνωρίζουμε τι προκάλεσε το αποτέλεσμα που βλέπουμε, δεν γνωρίζουμε την αιτία! Υπάρχει ένας λόγος όμως που κάθε τι συμβαίνει γιατί η ενέργεια ποτέ δεν χάνεται, βάση φυσικής, πάντα μετατρέπεται σε κάτι άλλο. Εμπιστευτείτε λοιπόν αυτό το Σύμπαν, τη Δημιουργική Συνείδηση που έχει ένα σχέδιο για όλους μας. Κατά την πορεία του Μεγάλου Έργου, όποιοι το ακολουθήσουν, θα καταλάβουν κάποια κομμάτια του πάζλ από αυτό το σχέδιο και μπορεί να βρουν απαντήσεις. Όλοι μαζί όμως αποτελούμε το πάζλ, αυτό να θυμάστε. 

6. Μην κρίνεις!

Το να κρίνεις ανθρώπους είναι μεγάλη ενεργειακή σπατάλη. Προσοχή δεν μιλάω για την κριτική σκέψη που οφείλει να έχει ο κάθε άνθρωπος για να μπορεί να πορεύεται στη ζωή του. Μιλάω για την κρίση, αυτή που δημιουργείται από την μη αποδοχή ότι ο συνάνθρωπος έχει κάνει τις τάδε επιλογές στη ζωή του. Όλοι έχουν το δικαίωμα της επιλογής να είναι και να κάνουν ότι θέλουν. Το καλύτερο για εμάς είναι να αποδεχτούμε το γεγονός αυτό και να δώσουμε έτσι την ενέργεια μας σε κάτι που αφορά εμάς. Γιατί με το να ασχολούμαστε με το τι κάνει ο διπλανός δίνουμε την ενέργεια εκεί και χάνουμε από τη δική μας. Το μόνο που κάνει η κρίση είναι να μας οδηγεί σε παρεξηγήσεις και προβλήματα στην ουσία. Και δεν είναι μόνο ότι κρίνουμε ανθρώπους, κρίνουμε και καταστάσεις. Βιαζόμαστε να βγάλουμε συμπέρασμα για το ότι μια κατάσταση είναι κακή ή καλή σχεδόν αυτοματοποιημένα. Στην πραγματικότητα ακόμα κι αν κάτι μοιάζει να είναι κακό δεν ξέρουμε που θα οδηγήσει. Καμιά φορά για να πάμε παρακάτω χρειάζεται μια πόρτα να κλείσει για να ανοίξει μια άλλη. 

7. Μείνετε μακριά από αρνητικούς ανθρώπους!

Η αρνητικότητα είναι δόνηση, φανταστείτε τη σαν ένα αόρατο κύμα ενέργειας. Παράγουμε συνεχώς τέτοια κύματα. Σύμφωνα με τις σκέψεις μας αυτά είναι θετικά ή αρνητικά. Αυτό επηρεάζει τη ζωή μας και τους γύρω μας. Οπότε προσπαθήστε να μείνετε μακριά από αρνητικούς ανθρώπους γιατί η ενέργειά τους θα συγκρούεται συνεχώς με τη δική σας και εκεί που θα βρει το άνοιγμα κάποια φορά θα σας τραβήξει κι εσάς κάτω. Έτσι μπορεί να βιώνετε εμπειρίες επειδή ακριβώς η αύρα σας είχε ένα άνοιγμα και άφησε την ενέργεια κάποιου άλλου να επηρεάσει τη ζωή σας και σας έβγαλε για λίγο από το δρόμο. Πέρα από αυτό υπάρχουν και άνθρωποι που δείχνουν να μας αγαπούν αλλά στην ουσία και χωρίς να το καταλαβαίνουν πολλές φορές μας ρουφάνε την ενέργεια. Είναι αυτοί οι άνθρωποι που όλο γκρινιάζουν για κάτι χωρίς να θέλουν στην ουσία να βοηθηθούν ότι κι αν τους προσφέρετε. Μπορεί να σκέφτεστε τώρα ότι κάποιοι από αυτούς είναι πολύ κοντινά ή συγγενικά πρόσωπα. Αυτά τα πρόσωπα καλό θα είναι να τα απομακρύνετε από τη ζωή σας γιατί και καλό σε εσάς θα κάνετε αλλά και σε εκείνους γιατί επιτέλους θα πάρουν την ευθύνη τους και θα έχουν την ευκαιρία να βρουν τη δική τους δύναμη! 

8. Fake it till you make it!

Άφησα τη φράση στα αγγλικά έτσι όπως την άκουσα κάποτε και με είχε εμπνεύσει κι εμένα. Φυσικά δεν προτείνετε σε κανέναν να λέει ψέματα στον εαυτό του. Αυτό που εννοεί η φράση είναι να ζείτε σαν να έχετε ήδη αυτό που θέλετε. Με αυτόν τον τρόπο το μυαλό βλέπει και ακούει ότι εσείς αφήνεστε να πιστέψετε, το οποίο θα είναι αυτό που θέλετε να αποκτήσετε. Έτσι στέλνετε ένα μήνυμα στο σύμπαν ότι για παράδειγμα «Έχω λεφτά» και η συγκεκριμένη δόνηση θα υλοποιηθεί ακριβώς έτσι όταν γυρίσει πίσω σε εσάς. Ένα μικρό κόλπο είναι όταν πάτε να πάρετε κάτι μικρής αξίας να βάλετε σε εφαρμογή αυτή την άσκηση. Πληρώνοντας σκεφτείτε ότι έχετε να πληρώσετε αυτό και πολλά άλλα, αλλά με απόλυτη σιγουριά! Και το Σύμπαν θα ακούσει! 

9. Βοήθησε το Εαυτό σου!

Αυτό σημαίνει βρείτε τον Εαυτό σας. Βρείτε όλα αυτά τα πέπλα (σύνδρομα, ψυχώσεις, νευρώσεις κλπ ναι όλοι έχουμε) με τα οποία είναι καλυμμένος ο Αληθινός Εαυτός και ξεσκεπάστε τον! Αν κάθεστε να κοιτάτε το ταβάνι και να περιμένετε απαντήσεις θα χάσετε πολύ χρόνο και οι απαντήσεις μπορεί και να μην έρθουν. Βγείτε εκεί έξω και προσπαθήστε να βρείτε μια λύση στο πρόβλημα σας. Αν είναι υγείας για παράδειγμα ενημερωθείτε πάνω σε θέματα εναλλακτικής θεραπείας και ιατρικής, γιατί η συμβατική ιατρική να θυμάστε λύνει μόνο το αποτέλεσμα. Η αιτία ενός προβλήματος ξεκινά πάντα από μέσα μας (επειδή ακριβώς δεν λειτουργούμε ως ο Αληθινός Εαυτό μας μέχρι να τον ξεσκεπάσουμε) και χρειάζεται όλη την βοήθεια που μπορείτε να προσφέρετε στον εαυτό σας προκειμένου να λυθούν τα προβλήματα αλλά και να ζείτε μια όσο γίνεται ποιοτικότερη ζωή! 

10. Μη φοβάστε την αλλαγή!

Ζωή έχει ότι κινείται, τρώει, αναπνέει και έχει την ικανότητα να πολλαπλασιάζεται. Η ζωή είναι μια συνεχής αλλαγή καταστάσεων. Το βλέπουμε στις αλλαγές των εποχών, στην ανθρώπινη ζωή με τη γέννηση, την ενηλικίωση και το θάνατο. Σε όλα αυτά υπάρχει η διαρκής και ασταμάτητη Αλλαγή!  Είναι αναπόφευκτη. Οπότε γιατί φοβάστε την αλλαγή? Η αλλαγή μας δίνει την ευκαμψία ώστε να προσαρμοζόμαστε σε κάθε καινούργια κατάσταση. Η ευκαμψία μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες τις ζωής μας, να προσαρμοστούμε σε αλλαγές που γίνονται για να ζήσουμε πιο αποδοτικά και με μεγαλύτερη ευημερία. Αν δεν προσαρμοζόμαστε, συνεχώς θα μας ενοχλεί ο χώρος γύρω μας ή οι άνθρωποι και συνεχώς θα γκρινιάζουμε για αυτά. Η αλλαγή θα φέρει την εξέλιξη στην ψυχή μας και αυτή είναι που κυνηγάμε οι πιο πολλοί, τουλάχιστον όσοι έχουμε στα χέρια μας το συγκεκριμένο περιοδικό!

Αλεξανδροπούλου Χριστίνα

)O(