Όσοι ασχολούμαστε με τα σπήλαια γνωρίζουμε και έχουμε ακούσει ιστορίες που υπάρχουν για αυτά ή και γύρω από αυτά. Τα σπήλαια πάντοτε προξενούσαν αισθήματα δέους και ιερότητας στον άνθρωπο. Όπως είδαμε και σε προηγούμενο άρθρο αυτού του περιοδικού. Λογικό και επόμενο είναι να κατακλύζονται από ιστορίες. Άλλες να συνδέονται και με ιστορικά γεγονότα, μέσα σε αυτά δυστυχώς και ατυχήματα ή αυτοκτονίες. Άλλες ιστορίες όμως ξετυλίγονται στο μυαλό και τη συνείδηση των ανθρώπων ανά τους αιώνες.
Τι είναι όμως ένας μύθος και γιατί είναι τόσο σημαντικό να τους διατηρούμε?
Οι μύθοι είναι κεκαλυμμένη ιστορία, αλλά και δεν είναι ιστορία. Είναι η αποκρυστάλλωση της ιστορίας και η ανάτασή της σε κάτι πνευματικό. Γιαυτό άλλωστε λέμε ότι είναι η πνευματική κληρονομιά του κάθε τόπου. Τι εννοούμε με τον όρο αποκρυστάλλωση τώρα. Επειδή μέσα στα χρόνια όταν συμβαίνει ένα ιστορικό γεγονός πάντοτε διαδίδεται από τον κόσμο, είτε προφορικά είτε γραπτά, πάντοτε θα μεταφέρεται λίγο διαφορετικά. Έτσι αναγκαστικά παραφράζεται γιατί ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και σκέφτεται διαφορετικά. Έτσι θα μεταφέρει την πληροφορία με τον τρόπο που η δική του αντίληψη το συνέλαβε. Με αυτόν τον τρόπο η ιστορία αλλάζει, μετουσιώνεται σε κάτι άλλο, οι λέξεις γίνονται σύμβολα, οι πράξεις περνούν σε ένα επίπεδο αποθέωσης. Είναι ασύλληπτα πλέον όλα όσα συνέβησαν. Γιατί πολλές φορές ήταν ασύλληπτα από την αντίληψη και κατανόηση του κόσμου. Κι έτσι χρωματίζονται με ότι οι πολίτες και οι απλοί άνθρωποι μπορούν να καταλάβουν καλύτερα. Κι αυτό είναι οι εικόνες και τα συναισθήματα. Έτσι βοηθούν το υποσυνείδητο να οργανωθεί για να μπορεί η αντίληψη να διαχειριστεί το γεγονός. Αυτό συμβαίνει και με τα καλά γεγονότα και με τα κακά. Στα μεν καλά βοηθάει στο να ανανεωθεί η ψυχή με καινούργιες ιδέες, λύσεις, εικόνες, συναισθήματα και μαθήματα.
Στα μεν κακά γεγονότα βοηθάει την αντίληψη να χωρέσει το αποτρόπαιο, το μη επιθυμητό που δυσκολεύεται να χωνέψει ο ανθρώπινος νους. Γιαυτό και σήμερα όσοι παρακολουθούν ειδήσεις, επειδή πλέον δεν υπάρχει αυτή η διαδικασία, καταλήγουν να υποφέρουν από καταθλιπτικές σκέψεις. Σήμερα τα γεγονότα σερβίρονται κατευθείαν ωμά, όπως συνέβησαν γιατί έχουμε πιο γρήγορη ενημέρωση πλέον. Με τι κόστος όμως…
Τα βάζεις στη ζυγαριά και λες. Ωμη ενημέρωση από τη μία με κόστος τη γέννηση φόβου και τρομολαγνείας ή δημιουργία μυθοπλασίας ώστε αυτό που δεν μπορεί να χωνευτεί να βγει στη σφαίρα της φαντασίας και να προσφέρει ανακούφιση στην ψυχή, μαθαίνοντας τη ταυτόχρονα ότι κάτι αποτρόπαιο συνέβη. Κι έτσι και οι μελλοντικές γενιές να έχουν αυτό το υλικό, τον μύθο, ώστε να μάθουν από τα λάθη των παλιών. Γιατί τα αυτούσια γεγονότα αναγκαστικά χάνονται στο χρόνο. Εκτός από περιπτώσεις που τα έχει καταγράψει κάποιος ιστορικός με ακρίβεια και υποθέτουμε πάντα ότι έχουμε και ακριβή και σωστά αντιγραμμένα αντίγραφα του έργου του (γιατί υπήρχε και λογοκρισία πάντοτε ανάλογα την εποχή και τον τόπο). Γιαυτό καλό θα ήταν να κοιτάμε και τα δυο παράλληλα. Και τον μύθο και την ιστορία γιατί το ένα μπορεί να συμπληρώνει το άλλο. Δεν ανταγωνίζονται.
Ελπίζω να έπεισα κάποιους αρνητές των μύθων ότι μας είναι πολύτιμοι και χρήσιμοι. Αν μη τι άλλο πολλές από αυτές τις αφηγήσεις έχουν φανεί χρήσιμες σε σπηλαιολόγους αφού ακλουθώντας τες έχουν βρει καινούργια σπήλαια ή βάραθρα. Είναι συχνό άλλωστε φαινόμενο να πληροφορούμαστε από τις γνώσεις των βοσκών μιας περιοχής για το που υπάρχουν τρύπες. Κι αν δεν έχει δει ο βοσκός ο ίδιος σίγουρα θα έχει να μοιραστεί ιστορίες για τέτοιες, που μπορεί να αποβαίνουν καμιά φορά άκαρπες, αλλά το ταξίδι και η καλή παρέα είναι που μετράνε στο τέλος.
Ας δούμε παρακάτω μερικούς από τον διάσημο Νικόλαο Πολίτη, που κατέγραψε τέτοιες ιστορίες, μύθους και παραμύθια από όλη την Ελλάδα, και να δούμε αν μπορούμε να τους αποσυμβολίσουμε.
Η δρακοσπηλιά (Κεφαλληνία)
Η Δρακοσπηλιά είναι μια σπηλιά σκαμμένη στο βράχο κοντά στα χαλάσματα της αρχαίας Κράνης. Αυτή την έσκαψε με τα χέρια του ο ίδιος ο Δράκος που κατοικούσε εκεί και άλλοτε μάλιστα εφαίνονταν οι νυχιές του από πάνω από την τρούπα που έμπαιναν.
Θα μπορούσε αυτή η σπηλιά να ήταν ορυχείο? Και ο δράκος να ήταν ο επιβλέπων του έργου? Αν πάλι είναι σπηλιά κανονική μπορεί με το προσωνύμιο δράκος να εννοούν τα στοιχεία της φύσης που έσκαψαν τη σπηλιά με τέτοιους σχηματισμούς που να θυμίζουν νυχιές ζώου.
Δράκωνà Δέρκομαι = Βλέπω
Του Δράκου το σκαμνί (Δράκια του Πηλίου)
Κοντά στη Δράκια, κατά το μεσημβρινοδυτικό μέρος αυτής, είναι ένας μεγάλος βράχος που τον έλεγουν του Δράκου το σκαμνί. Εκεί πήγαινε και καθόταν ένας Δράκος, και απ’ αυτόν ονόμασαν και το χωριό. Αλλοι πάλι λέγουν πως ο Δράκος δεν ήταν φίδι αλλά ένας αρχιτσέλιγκας που είχε τέτοιο όνομα, και επειδή αυτός ήρθε πρώτος και κατοίκησε στο χωριό με τους άλλους τσελιγκάδες που είχε μαζί του, το ‘βγαλαν το χωριό Δράκια. Ο δράκος αυτός λοιπόν λέγουν πως ανέβαινε κάποτε εις αυτόν το βράχο και έπαιζε τη φλογέρα του.
Ξεκάθαρα εδώ άνθρωπος λοιπόν ο δράκος. Προφανώς θα έχει και ωραία θέα το σημείο, οπότε θα μπορεί κανείς να βλέπει μακριά. Άρα κάλλιστα αυτός που βλέπει μακριά ή αγναντεύει συχνά σε μέρη παρόμοια μπορούσε πολύ εύκολα να πάρει τέτοιο όνομα.
Επί τη ευκαιρίας να αναφέρω και ότι δράκους επίσης ονόμαζαν και τους αντρειωμένους, αυτούς που επιβίωναν από μια πάθηση του ΚΝΣ, τη σχιζοειδή ράχη, η οποία δημιουργούνταν από επιπλοκές στη γέννα. Αυτά τα παιδιά λοιπόν τα «σπίλωναν», δηλαδή τις πρώτες μέρες της γέννησής τους τα πήγαιναν στα σπήλαια είτε για κάποιες ώρες είτε τα άφηναν εκεί με τη μητέρα τους για κάποιες μέρες προκειμένου να γίνουν καλά. Φαίνεται πως οι ιδιαίτερες ατμοσφαιρικές συνθήκες του σπηλαίου σε συνδυασμό με το υψόμετρο μπορούσαν να φέρουν θετικά αποτελέσματα και το παιδί να θεραπευτεί ή να μπορέσει να ζήσει με λιγότερες επιπλοκές από την δυσπλασία. (Δελτίο Ε.Σ.Ε. Τόμος 2ος)
Πολλές είναι και οι ιστορίες για απαγωγές γυναικών από θηρία που τις πάνε στη σπηλιά τους ή δράκους που ζητάνε ως φόρο μια κοπέλα κάθε μήνα/χρόνο αλλιώς κάνουν μεγάλο σαματά στο χωριό. Αν το αναλύσουμε κι αυτό μπορούμε να εξάγουμε ένα συμπέρασμα ότι πιθανόν αυτά τα «θεριά» δεν ήταν άλλο από ληστές, πιθανόν συμμορίες που τρομοκρατούσαν τα μέρη, ανθρώπους που ζούσαν εκτός της τότε κοινωνίας και τρομοκρατούσαν με επιδρομές τα γύρω χωριά. Είναι εύκολο να φανταστούμε λοιπόν ότι μαζί με χρυσό ή άλλα πολύτιμα να έκλεβαν και γυναίκες.
Αλεξανδροπούλου Χριστίνα
Reiki Master
Εικόνα από το σπήλαιο του Ευριπίδη στη Σαλαμίνα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου